De uitdaging: rechtszorg in plaats van rechtsstrijd bij scheiding

Scheiding is voor kinderen en partners een reorganisatieproces zonder weerga. Er is veel uit te zoeken en te regelen. Daarbij spelen sterke emoties en grote belangen. Hulp, ordening of toezicht door een rechter zijn daarom nodig. Maar er wordt breed erkend dat de huidige juridische manier van werken conflicten versterkt, matige kwaliteit oplevert en goede behandeling verhindert. Daarom hebben we in samenspraak met de branche een plan ontwikkeld dat moet leiden tot een vernieuwde hoofdroute: rechtszorg bij scheiding.

Download hier het plan:

Het plan heeft vier doelen:

  1. Duurzame, rechtvaardige afspraken tussen goed geïnformeerde gezinsleden, met waar nodig hulp en steun.
  2. Juristen, en met name rechters, worden toegankelijk zonder juridische strijd op basis van ingenomen standpunten.
  3. Soms is het moeilijk; of zijn mensen moeilijk. Dan is “wat werkt” voor gezinnen in scheiding het uitgangspunt voor alle professionals. Die spreken meer dezelfde taal. Effectieve interventies bij scheiding komen in een behandelrichtlijn. De kwaliteit gaat daarmee omhoog.
  4. De nieuwe werkwijze wordt online ondersteund.

Dit plan versterkt andere initiatieven om echtscheidingen in goede banen te leiden, maar is ook uniek. Het gaat hier voor het eerst om het (wettelijke) fundament van de juridische procedure, de basis manier van werken in (v)echtscheidingen. Ook is er de omslag naar evidence-based werken en een nieuw model voor financiering. Kosten voor de overheid verminderen en worden beheersbaar. Juristen en andere dienstverleners gaan een veel waardevollere bijdrage leveren. Hun interventies gaan mensen beter helpen. Gespreid over een langere periode, kunnen ouders dan meer meebetalen aan een steviger fundament voor hun eigen toekomst.

We streven naar een Rechtsplegingsakkoord Scheiding om dit waar te maken. Het plan is een innovatieplan. Dit betekent dat wordt ontwikkeld en samengewerkt volgens methodieken die zich in de IT industrie en in de productontwikkeling hebben bewezen, en inmiddels ook in de juridische innovatie. Ontwikkelteams, met een brede spreiding van kennis, vaardigheden en achtergronden, werken aan de resultaten die moeten worden gerealiseerd. Deze ontwikkelroute is ook gekozen, omdat deze vernieuwing niet vormgegeven kan worden via de gebruikelijke middelen van wijzigingen in de vele toepasselijke wetten en de bestaande financierings-knoppen.

Deeze samenwerking is urgent: jaarlijks worden nog duizenden kinderen en ouders getraumatiseerd door scheiding. Wie zich nu tot de rechter wendt, moet bang zijn voor meer conflict, kosten en escalatie. Dat is een belemmering voor de toegang tot een eerlijk proces met een onafhankelijke rechter. De rechten van het kind en het recht op familieleven dreigen te worden geschonden. De kansen om het beter te doen zijn groot. Want hoe je uit een scheiding komt, bepaalt de kwaliteit van leven van jou en je kinderen voor de volgende zestig jaar.

Het plan is ingediend in de divorce challenge, en is daaruit als een van vijf koplopers geselecteerd. Dit is versie 9 van het plan, dat steeds is geupdate naar de laatste stand van zaken. Het team dat aan het plan werkt wordt geleid door Maurits Barendrecht, Carla Goosen en Krijn van Beek.